województwo mazowieckie
Twierdza modlin
co warto zobaczyć
Dziś wprost z Podlasia udajemy się w naszych wirtualnych podróżach na Mazowsze, a konkretnie do podwarszawskiego Modlina.
W Modlinie poza lotniskiem znajduje się najlepiej zachowana i największa twierdza w Polsce!
Twierdza ModlinUsytuowana jest na styku 3 Rzek: Wkry, Narwi i Wisły, co oznacza że jest to świetne miejsce na
kajakowanie!Są to miejsca przesycone historią, pełne tajemnic a z drugiej strony obecnie służą jako plan filmowy do niejednego filmu czy serialu.
1. Twierdza modlin
Kto posiada Warszawę, Modlin i Serock, włada całą Polską” – tak twierdził Napoleon Bonaparte. To on w 1806 r. zdecydował o budowie Twierdzy Modlin, do której przystąpiono już w 1807 r. (Także w 1806 r. rozgrywała się bitwa pod Czarnowem, którą cesarz Francuzów podobno obserwował z dachu jednego z domów w dzisiejszym Okuninie – osiedlu Nowego Dworu Mazowieckiego.) Projekt oparty był na koncepcji trzech koron, czyli budowy potężnych umocnień zewnętrznego narysu, które dobrze widać na zdjęciach satelitarnych Twierdzy Modlin.
W latach późniejszych była ona ważnym punktem na mapie obronnej zachodnich rubieży Rosji. Rozbudowywano ją i unowocześniano. Po I wojnie światowej twierdza Modlin przeszła w polskie ręce. Po II wojnie światowej zajmowało ją Wojsko Polskie. W 2008 część zabytkowa została sprzedana pomiędzy kilku prywatnych właścicieli.
Obecnie możliwe jest zwiedzanie niektórych obiektów twierdzy, zarówno indywidualnie, jak i w grupach zorganizowanych. Zagospodarowane turystycznie są: część koszar obronnych cytadeli (wieża zachodnia, tzw. Tatarska), część umocnień i zabudowań zaplecza (tzw. Elewator) oraz prochownia (muzeum multimedialne).
2. cmentarz wojenny Twierdzy Modlin
Cmentarz wojenny w Twierdzy Modlin przypuszczalnie został założony przez Niemców po zdobyciu Modlina w I wojnie światowej, na co mógłby wskazywać najstarszy nagrobek nekropolii noszący datę z 1915 r., ustawiony na zbiorowej mogile ośmiu niemieckich żołnierzy poległych podczas szturmu Fortu XVI.
Teren cmentarza swoim kształtem przypomina literę L, chociaż początkowo miał kształt prostokąta. Podzielony jest na dwie części: starszą i nowszą. W starszej (S i E część nekropolii), przy alei głównej, znajdują się najstarsze mogiły polskich żołnierzy z 1917 i 1918 r.— dziesięciu legionistów zmarłych w szpitalu modlińskim, natomiast po obu stronach alei pochówki żołnierzy polskich z lat 1919-1920, zaś w południowo wschodniej części cmentarza kwatera żołnierzy polskich z lat 1918-1920.
Ustawiono tu także dwa pomniki: ofiar wojen z lat 1914-1920, na miejscu poprzedniego — niemieckiego, poświęconego bohaterom I wojny światowej i drugi, upamiętniający polskich żołnierzy poległych w latach 1920-1939, odsłonięty 29. 09. 1997 r. Przed tym pomnikiem i z obu jego stron znajdują się groby obrońców twierdzy z 1939 r. Tutaj też widoczne są okrągłe betonowe wyloty kominów wentylacyjnych wskazujących na obecność chodników kontrminerskich, należących do nieistniejącej dziś działobitni.
Przy kwaterze żołnierzy polskich poległych w 1920 r. znajdują się najstarsze groby cywilnych mieszkańców twierdzy z 1920 r. Ostatnie pochówki pochodzą z przełomu lat 1922-1923, kiedy to zaczęto grzebanie zmarłych w północnej części cmentarza.
W nowszej części cmentarza, powiększonego po 1929 r., po prawej stronie alei, gdzie nie ma wytyczonych kwater, pochowani są żołnierze niemieccy z 3. Dywizji Pancernej SS Totenkopf i 5. Dywizji Pancernej SS Viking, uczestniczący w bitwie pancernej pod Wołominem w 1944 r. Tutaj też jest mauzoleum — pierwotne miejsce pochówku komendanta Twierdzy płk. E. Malewicza, spoczywającego dziś w grobie obok weterana powstania styczniowego por. S. Słomki.
3. Spichlerz Twierdzy Modlin
Na pewno oglądaliście filmową adaptację „Pana Tadeusza” w reżyserii Andrzeja Wajdy, gdzie Klucznik pilnował wiernie zamku Horeszków. Ów zamek nie został „zagrany” przez żadną budowlę obronną ale zabytkowy spichlerz nad Narwią w okolicy twierdzy Modlin. Poznajmy jego historię 
Okazały gmach został zbudowany w stylu neorenesansowym według projektu architekta Jana Jakuba Gaya, a inwestorem był Bank Polski. Spichlerz oprócz zadań magazynowych mógł pełnić także funkcje obronne, gdyż na pierwszej kondygnacji zaopatrzony został w otwory przystosowane do prowadzenia ognia artyleryjskiego, a także ognia z broni palnej. Rolę magazynu zbożowego pełnił do 1853 r., kiedy został kupiony przez ówczesne władze wojskowe od Banku Polskiego z przeznaczeniem na magazyn twierdzy Modlin.
W międzywojniu spichlerz był siedzibą Komendy Portu Wojennego Modlin, a potem Centralnej i Głównej Składnicy Marynarki Wojennej. Przechowywano w nim między innymi sprzęt saperski, funkcję tę pełnił do wybuchu II wojny światowej.
W czasie bombardowania 1939 spichlerz został wypalony w środku przez bomby zapalające, jednak jego grube mury ocalały i w takim stanie dotrwał do końca wojny. Po wojnie na polecenie władz komunistycznych przystąpiono do rozbiórki spichlerza, którą wstrzymał prof. Jan Zachwatowicz, naczelny architekt odbudowujący Warszawę. Niestety zachodnie skrzydło spichlerza zdążono wyburzyć a odzyskany budulec wykorzystano prawdopodobnie na powojenne naprawy, a według niektórych opinii wykorzystane przez wojsko do różnych celów, także prywatnych
Obecnie spichlerz popada w coraz większą ruinę, nie trwają tutaj żadne prace, wstawiono tylko stalowe ściągi i kotwice trzymające ściany razem. Budynek jest w stanie pogłębiającej się ruiny, która w każdej chwili może się zawalić
4. CEntrum edukacji historycznej prochownia
Centrum Edukacji Historycznej – Prochownia 197 powstało w prochowni zbudowanej w ok. 1899 roku. W budynku znajduje się multimedialna ekspozycja poświęcona obronie Modlina w 1939 roku.
W ramach wystawy udostępniono repliki oraz oryginalne eksponaty z dwudziestolecia międzywojennego, takie jak mundury, broń i odznaczenia. Stworzono też salę martyrologii. Charakter tego miejsca kształtują jednak przede wszystkim multimedialne oraz interaktywne elementy ekspozycji.
Na gości czeka m.in. fotograficzne lustro, które umożliwia zrobienie sobie pamiątkowej fotografii na tle historycznych plenerów Twierdzy Modlin. Dalej zbudowano stanowisko strzelnicze, na którym można poćwiczyć swoją celność, korzystając z prawdziwego Ciężkiego Karabinu Maszynowego. Przygotowano także prezentację modeli pojazdów w 3D oraz element grywalizacji w postaci wirtualnej gry planszowej. Niezwykłe wrażenie robi też sferyczna projekcja na suficie prochowni.
Przed budynkiem Prochowni 197. Ustawiono tam także, specjalnie zbudowaną w tym celu, replikę prototypowej tankietki TK-1, który to pojazd w 1930 roku był testowany właśnie w Modlinie.
Centrum Edukacji Historycznej – Prochownia 197 nie jest typowym muzeum. Oczywiście, dzięki zgromadzonym eksponatom pełni funkcję edukacyjną, ale poprzez swoją interaktywną formę, robi to w sposób angażujący odbiorców – niezależnie od wieku.
5. Twierdza modlin z perspektywy kajaka
Zapraszamy również do podwarszawskiego Modlina na spływ kajakowy Szlakiem Trzech Rzek: Wkrą, Narwią i Wisłą.
Walory tego miejsca docenił już Napoleon, który zaprojektował znajdującą się obecnie w Modlinie największą i najlepiej zachowaną twierdzę w Polsce.
Zapraszamy na ten blisko 20 km spływ z Kajaki Dylewski.
Spodobał Ci się nasz artykuł i film i chcesz nas wesprzeć?
Zapraszamy do linku poniżej. Nie trzeba się rejestrować ani zakładać konta 
twierdza modlin – województwo MAzowieckie
Mapy & ciekawostki
Twierdza Modlin jest jedną z największych autonomicznych twierdz na świecie. Wymyślona przez cesarza Napoleona Bonaparte, była oczkiem w głowie czterech carów Rosji, przez półtora stulecia nie schodziła z pierwszych stron historii nie tylko Polski, ale całej Europy.
Książka Piotra Oleńczaka to przewodnik po jej burzliwej historii, zaklętej w zabytkowych, często zapomnianych budowlach, łącząca zalety przystępnego spacerownika turystycznego i monografii historycznej.
Nas najbardziej urzekła historia Baśki Murmańskiej, niedźwiedzicy polarnej, która tu niegdyś służyła w jednym z pułków. Jej ciekawą i niestety tragiczną historię odkrył nasz przewodnik, z którym zwiedzialiśmy twierdzę
"Turyści nie wiedzą gdzie byli, podróżnicy nie wiedzą gdzie będą."
Paul Theroux
