województwo opolskie
Góra św. Anny
7 ciekawych miejsc w olkuszu
Dzisiaj chcielibyśmy Wam zaprezentować dość znane a zarazem tajemnicze miejsce czyli Górę Św. Anny. Jest to najwyższe wzniesienie grzbietu Chełma na Wyżynie Śląskiej o wysokości 408 m n.p.m. Odwedziliśmy ją w tym roku przy okazji wolnego dnia 11 listopada 
Z geograficznego punktu widzenia nie jest to góra lecz wysokie wzgórze. Powstanie wzgórza związane są z zapadnięciem się wulkanu istniejącego tu 27 mln lat temu (oligocen) i powstaniem kaldery. Na południowym stoku wzgórza istnieją nieczynne kamieniołomy: nefelinitu (Rezerwat przyrody Góra Św. Anny) oraz dwa wapienia. W rezerwacie występuje niewielka krasowa Jaskinia w Rezerwacie o długości 5 m, a po drugiej stronie krawędzi znajduje się trochę mniejsza jaskinia
Góra Świętej Anny pierwotnie była miejscem świątyni kultu pogańskiego. Obecnie na Górze św. Anny znajduje się bazylika i sanktuarium, z figurką św. Anny Samotrzeciej (XV wiek) z jej relikwiami, franciszkański zespół klasztorny z Rajskim Placem (dziedzińcem arkadowym) z lat 1733-1749, na którym stoi 15 stuletnich konfesjonałów, jest także grota wykonana na wzór groty z Lourdes oraz 40 kaplic kalwaryjnych z lat 1700-1709. Na szczycie Góry św. Anny zbudowano w latach 80. XV wieku klasztor i kościół, który od XVIII wieku jest ważnym centrum pielgrzymkowym.
Na szczycie Góry Św.Anny i w okolicach mieszkańcy od dawna obserwują dziwne świetliste kule. Kronikarz zakonny zanotował, że w 1682 r. 94-letnia mieszkanka Leśnicy, Justyna Lenke, zeznała burmistrzowi pod przysięgą, to co jej opowiadali dziadkowie. Dawnymi czasy straże czuwające na murach miejskich Leśnicy widywały o północy ogromną jasność ponad szczytem. Również załogi straży pożarnej ze Zdzieszowic w ostatnich latach miały kilka wezwań od miejscowej ludności, sygnalizującej pojawienie się na niebie tajemniczych ogni.
Znamienne są także niezależne relacje w strażaków, którzy wyjechali na interwencję, sami zobaczyli taniec niezwykłych świateł. Zanotowali wtedy zakłócenia pracy silnika samochodu i awarię świateł. Po powrocie do bazy wyszło na jaw, że w niewytłumaczalny sposób spaliła się cała instalacja elektryczna samochodu strażackiego. Należy dodać do tego zgłoszenia telefoniczne niezależnych świadków. Mieszkańcy innych rejonów Opolszczyzny również donosili o obserwacjach dziwnych kul świetlnych.
W latach 1934–1938, wykorzystując ukształtowanie terenu – nieczynny kamieniołom wapieni triasowych w zachodniej części miejscowości, Niemcy wybudowali na zboczu góry amfiteatr, na 7000 miejsc siedzących i 23 (według innych źródeł 43) tysiące stojących. W 1938 r. odsłonięto na górnej krawędzi amfiteatru mauzoleum, poświęcone niemieckim uczestnikom walk III powstania śląskiego. Mauzoleum w kształcie rotundy zbudowane było z bloków wapienia triasowego, zawierało też przypory z granitu permskiego spod Lipska. Po II wojnie światowej, po przyłączeniu Śląska do Polski, w 1945 r. został wysadzony niemiecki pomnik w którego miejscu postawiono Pomnik Czynu Powstańczego według projektu Xawerego Dunikowskiego. Współcześnie, amfiteatr jest zaniedbany.
1. Klasztor franciszkański na Górze św. Anny
Obecnie na Górze św. Anny znajduje się bazylika i sanktuarium, z figurką św. Anny Samotrzeciej z XV wieku wraz z jej relikwiami. Miejsce to jest ważnym centrum pielgrzymkowym.
Pierwszy kościół pw. św. Jerzego został zbudowany na dzisiejszej Górze Św. Anny w 1480 r. Na początku XVII w. przeniesiono z Ujazdu do tutejszego kościoła słynącą cudami rzeźbę z drewna lipowego św. Anny Samotrzeciej. Zmieniono też wtedy wezwanie kościoła i nazwę góry (wcześniej zwanej Górą św. Jerzego).
W październiku 1655 r. na Górę Świętej Anny przybyło pod przewodnictwem o. Franciszka Rychłowskiego 30 franciszkanów z Krakowa, którzy z przerwami posługują tam do dzisiaj.
Kościół jest budowlą pierwotnie gotycką z XV wieku, przebudowaną w 1665 r., w 1781 roku oraz w stylu neobarokowym w latach 1957–1963.
2. gEOPARK
W rejonie Góry św. Anny znajduje się również geopark, który powstał tu ze względu na unikatowe walory geologiczne. W zamyśle geoparki w Polsce tworzone są w celu zachowania cennych geostanowisk dzięki tworzeniu sieci stanowisk dokumentacyjnych oraz czynnej ochronie odsłonięć skalnych i form rzeźby terenu. Obszarowi Góry Św. Anny został nadany status Geoparku Krajowego 1 czerwca 2010 r., znajduje się tu ścieżka geologiczna o długości 10 km. Na trasie mieści się 11 geostanowisk, z tablicami informacyjnymi, które w ciekawy i przystępny sposób opisują poszczególne miejsca. Przebycie tej zajmuje około 6-7 godzin. Osoby, które chcą zobaczyć wszystkie miejsca i bardziej szczegółowo poznać budowę geologiczną, potrzebują około dwóch dni.
3. AMFITEATR
Amfiteatr na Górze Świętej Anny to obiekt wybudowany w 1938 roku na rozkaz Adolfa Hitlera. Miał być miejscem zgromadzeń i wieców nazistów i mógł pomieścić około 30 tysięcy osób. Podobnych obiektów w Europie początkowo miało powstać około czterystu, jednak wybudowano ich 20. Amfiteatr na Górze Świętej Anny jest największą tego typu budowlą w Europie.
Ówczesny amfiteatr znajdował się na miejscu dawnego kamieniołomu, w którym do końca I wojny światowej wydobywano wapień. Cały ten teren należał wówczas do hrabiny von Francken- Sierstorpff, która w 1936 roku przekazała go NSDAP. W tym samym roku rozpoczęto budowę amfiteatru, który miał upamiętnić żołnierzy poległych w walkach z powstańcami śląskimi w 1921 roku.
W latach PRL-u na terenie amfiteatru organizowano imprezy o charakterze politycznym. Dzisiaj nie ma już mauzoleum, zostało wysadzone po II wojnie światowej, zastąpiono je Pomnikiem Czynu Powstańczego projektu Xawerego Dunikowskiego upamiętniającym Powstania Śląskie. Amfiteatr stopniowo niszczeje. Od wielu lat czynione są próby, aby obiekt powrócił do dawnej świetności, wciąż jednak brakuje środków, aby rozpocząć renowację.
4. POMNIK CZYNU POWSTAŃCZEGO
Pomnik Czynu Powstańczego to główne miejsce uroczystości poświęconych pamięci poległych w powstaniach śląskich i jeden z najbardziej znanych tego typu obiektów na Śląsku.
Uroczyste otwarcie pomnika dłuta Ksawerego Dunikowskiego nastąpiło 19 czerwca 1955 r. Znajduje się on tuż nad mieszczącym się ok. 30 metrów w dole amfiteatrem. Pomnik ma postać czterech pylonów z bloków granitowych o wymiarach 100 x 80 x 40 cm i wysokości 11 metrów (2 metry ukryte są w granitowym postumencie).
W środku postumentu jest rozległa sala, która nigdy nie została zagospodarowana. Można z niej wejść do wnętrza pylonów – w każdym jest kanał prowadzący na szczyt wieży. Do jego budowy zużyto ponad pięć tysięcy ton różnych materiałów budowlanych.
Dzisiejszy pomnik znajduje się w miejscu, w którym niegdyś znajdowało się mauzoleum ku czci pięćdziesięciu jeden (lub pięćdziesięciu) poległych Niemców. Jesienią 1945 roku, po przegranej przez hitlerowców drugiej wojnie światowej, mauzoleum zostało wyburzone.
5. oŁTARZ PAPIESKI
Na zdjęciu widzimy ołtarz papieski na Górze Świętej Anny.
21 czerwca 1983 roku spotkało się tu z papieżem na około miliona pielgrzymów. Okoliczne drogi były zablokowane, na stację kolejową w Leśnicy i Zdzieszowicach dojeżdżały kolejne, specjalnie podstawione pociągi, ludzie ciągnęli ze wszystkich stron.
Do dziś możemy oglądać pamiątkę tamtych wydarzeń.
6. MUZEUM KRZYŻA ŚWIĘTEGO
Spodobał Ci się nasz artykuł i film i chcesz nas wesprzeć?
Zapraszamy do linku poniżej. Nie trzeba się rejestrować ani zakładać konta 
gÓRA ŚW. aNNY – województwo oPOLSKIE
Mapy & ciekawostki
HISTORIA ŚLĄSKA jest publikacją, która po raz pierwszy całościowo obejmuje dzieje Śląska począwszy od czasów średniowiecza po koniec ubiegłego stulecia. Przedstawiony obraz przeszłości Śląska odpowiada wynikom najnowszych badań zarówno polskich, jak i niemieckich.
Publikacja adresowana jest do tych, których interesuje barwna i ciekawa przeszłość tego regionu, a zwłaszcza do studentów, nauczycieli i uczniów.
"Turyści nie wiedzą gdzie byli, podróżnicy nie wiedzą gdzie będą."
Paul Theroux
