województwo dolnośląskie

sOKOŁOWSKO

Dziś chcemy Wam opowiedzieć o niezwykłym miejscu na Dolnym Śląsku, które skradło nasze serca bez dwóch zdań!
To wyjątkowe miejsce to Sokołowsko, przynależące do gminy Mieroszów, nieopodal Wałbrzycha (12km).
Perełka województwa, znajduje się tu najstarszy w Europie (!) ośrodek sanatoryjnego leczenia gruźlicy.
Na dzieje Sokołowska ma z pewnością wpływ jego klimat (umiarkowany – o wiele surowszy niż w Karpatach), położenie geograficzne i sprzyjające warunki naturalne. Wieś otoczona jest lasami bukowo-świerkowymi, które zaliczane są do grupy 1. czyli „uzdrowiskowo-klimatycznej”. Czyste powietrze, otoczenie gór, chłodne powietrze – to wszystko spowodowało, że w Sokołowsku mogło powstać sanatorium przeciwgruźlicze.
Kilka zdań o historii Sokołowska:
👉ślady osadnictwa na tych terenach pochodzą z XIII/XIV wieku
👉do 1849 r. Sokołowsko było po prostu zwyczajną miejscowością, jedną z wielu należących do Hochbergów
👉 1854 r. przełomowy moment w dziejach Sokołowska – Maria von Colomb dostrzega potencjał uzdrowiskowy Sokołowska i otwiera zakład leczenia zimną wodą. Dr Brehmer zaczyna leczenie gruźlicy, a Gorbersdorf zapisuje się na kartach historii jako najstarsze uzdrowisko przeciwgruźlicze na świecie!
👉z powodu przyjeżdżających z całego świata kuracjuszy starano się również zadbać o ich życie kulturalne i religijne: w latach 80 tych XIX wieku założono bibliotekę, organizowano koncerty, przedstawienia teatralne, wybudowano kościół protestancki oraz cerkiew prawosławną
👉przełom XIX/XX wieku to okres największej świetności Sokołowska
👉podczas II wojny światowej sanatorium funkcjonowało dalej, nie ponosząc żadnych szkód, do sanatorium przybywali inwalidzi wojenni chorzy na gruźlicę
👉Charakter miejscowości został całkowicie narzucony przez lekarzy, w Sokołowsku dominują wysokie murowane budynki, wielopoziomowe. Kuracjusze często zwozili tu całe swoje dobytki.
👉Lata 1945-1947 ludność niemiecka opuszcza Sokołowsko, pozostawiając po sobie bogaty dorobek. Opuszczone budynki sanatoryjne i domy stały się miejscem grasowania szabrowników. Sokołowsko w okresie powojennym było okradane i niszczone, co wpłynęło bardzo niekorzystnie na kondycję uzdrowiska.
👉Z kilku prywatnych lecznic utworzono jeden zakład państwowy centralnie sterowany – cała miejscowość stała się właściwie terenem zakładowym.
👉W tym czasie najsłynniejszy pawilon uzdrowiskowy w Sokołowsku – Sanatorium Grunwald zaczął popadać w ruinę👉W 1955 r. Wojewódzka Rada Narodowa wysyłała do lekarzy z całego województwa delegacje aby zorganizowali na nowo sanatorium (wg zaleceń pokontrolnych)
👉Oddelegowano tu 4 lekarzy m.in. dr Stanisława Domina, który pracował tam przez kolejne 38 lat. Jak dyrektor zespołu sanatoriów s Sokołowsku ( w pewnym sensie też całej miejscowości), stał się dla mieszkańców „wójtem i plebanem”👉 W II połowie lat 70-tych gruźlica wykazała wyraźną tendencję spadkową, a zakład planował pszekształcenia w kierunku możliwości leczenia także innych chorób
👉Obecnie Sokołowsko jest wsią liczącą 880 mieszkańców. Dawny zakład leczniczy został podzielony, a część pawilonów przeszła w prywatne ręce lub stała się budynkami mieszkalnymi. Dziś staje sie miejscowością, w której co raz więcej do powiedzenia mają artyści.
Jeśli zainteresował Was zarys historii Sokołowska, zapraszamy Was do lektury:
źródło: „Sokołowsko – Zapomniana perła Dolnego Śląska w latach 1945-1989” Z. Leszko

Sokołowsko – województwo dolnośląskie

Mapy & ciekawostki

"Turyści nie wiedzą gdzie byli, podróżnicy nie wiedzą gdzie będą." Paul Theroux