województwo lubelskie
Chełm
W naszych lubelskich peregrynacjach zawitaliśmy dzisiaj do Chełma.
Chełm jest trzecim, pod względem ludności, miastem województwa lubelskiego – oddalonym o 71 km od Lublina i o 65 km od Zamościa. Charakterystycznym elementem krajobrazu są liczne wzgórza kredowe typu wyspowego, poprzedzielane rozległymi i często podmokłymi dolinami.
To właśnie Podziemia Kredowe są jedną z największych atrakcji turystycznych Chełma. Tutejszy labirynt podziemnych korytarzy wykutych w skale kredowej to unikat na skalę światową. Podróżując po wnętrzu wielopoziomowego kompleksu odkrywamy pozostałości wielowiekowej eksploatacji kredy piszącej, której złoża znajdują się pod powierzchnią miasta.
Chełm pełnił przez wieki stolicę historycznej ziemi chełmskiej, później guberni chełmskiej oraz województwa chełmskiego (1975-1998). Z racji swojego położenia miasto przez wiele lat było miejscem styku trzech kultur: polskiej, ruskiej oraz żydowskiej.
Sanktuarium maryjne na chełmskiej Górze
Podczas zwiedzania Chełma naszą uwagę przyciągnęło wzgórze katedralne a dokładniej świątynia znajdująca się na jego terenie.
Początkowo w miejscu obecnej bazyliki znajdowała się cerkiew prawosławna pod tym samym wezwaniem, której fundatorem był ok. 1260 król Rusi Daniel Romanowicz. Po tym, gdy prawosławny biskup chełmski Dionizy Zbirujski podpisał w 1596 akt unii brzeskiej, przechodząc na katolicyzm obrządku wschodniego razem z całą diecezją, świątynia została katedrą unicką.
W latach 1638-1640 została przebudowana z inicjatywy biskupa Metodego Terleckiego, podczas odbudowy po zniszczeniach powstałych wskutek pożaru. W maju 1919 obiekt został przejęty przez Kościół rzymskokatolicki. Następnie katedrę przejęli jezuici i stworzyli tu kościół zakonny. Obecnie świątynia pełni funkcję kościoła parafialnego.
Obiekt założony jest na planie krzyża łacińskiego, trójnawowy, z transeptem i dwiema wieżami (ozdobione narożnymi kolumnami i przykryte hełmami) w fasadzie oraz kopułą zakończoną latarnią. Krzyże z półksiężycami wieńczące hełmy wież umiejscowione zostały na berłach z kulami. Budowla posiada trzy wejścia z portalami przykrytymi naczółkami.
Chełmskie Podziemia Kredowe
W Chełmie, poza wzgórzem katedralnym, znajduje się bardzo ciekawy kompleks podziemnych tuneli. Skąd one się wzięły?
Wielopoziomowy kompleks korytarzy i komór powstał w wyniku wielowiekowej eksploatacji kredy piszącej, której złoża znajdują się pod powierzchnią miasta. Mieszkańcy miasta wydobywali kredę wprost z piwnic, a następnie sprzedawali ją. Tunele służyły też jako schronienie podczas napadów i wojen.
W pewnym momencie pojedyncze wyrobiska zaczęły łączyć się, tworząc podziemny labirynt liczący według szacunków ok. 40 km (wychodzący poza granicę miasta, aż do wieży w Stołpiu). Do dziś dokładnie nie wiadomo, gdzie się one kończą.
Na początku XX wieku zakazano całkowicie wydobycia kredy pod Chełmem. Taką decyzję podjęły władze miejskie mające na względzie bezpieczeństwo mieszkańców.
Obecnie w podziemiach stworzono trasę turystyczną mającą ok. 2 km długości. Na jej szlaku można zobaczyć ekspozycję dotyczącą archeologii, górnictwa kredy i historii miasta, natknąć się na nietoperze oraz spotkać władcę podziemi – ducha Bielucha.
#chełm #lubelskie #chełmskiepodziemiakredowe
Grodzisko - wysoka góka
Piękne widoki możemy zobaczyć w Chełmie z Kopca – Grodziska zwanego „Wysoką Górką”, które jest najstarszym punktem miasta i znajduje się nieopodal Bazyliki Narodzenia Najświętszej Marii Panny.
Podczas badań archeologicznych odkryto, że w X/XI wieku istniał tutaj gród warowny wzmiankowany przez Jana Długosza.
W I połowie XIII wieku gdy Chełm był stolicą państwa zachodnioruskiego, książe Daniel Romanowicz wzniósł na wzgórzu doskonale obwarowane założenia pałacowe.
Obecnie na szczycie wzgórza stoi krzyż i roztaczają się z niego wspaniałe panoramy na całą okolicę
bilety
Normalny - 20 zł
ulgowy - 15 zł
Chełm – województwo lubelskie
Mapy & ciekawostki
Podróżując przez nasz piękny kraj lubimy natrafiać na legendy i opowieści z miejsc, w których bywamy.
Nie inaczej było z Chełmem!
Bartek wyszukał bardzo ciekawą książkę Longina Jana Okonia pt.: „Opowieści niedźwiedziego grodu” (którą zaprezentujemy Wam w sobotę). Autor jest propagatorem legend o duchu i białym niedźwiedziu .
Kim jest więc Duch Bieluch?
To legendarny opiekun chełmskich Podziemi Kredowych, strażnik ukrytych tam skarbów – notabene, jeśli udacie się zwiedzać podziemia kredowe na pewno na niego tam napotkanie!
Legenda mówi o tym, że jest on duchem widniejącego na herbie Chełma białego niedźwiedzia.
Biały niedźwiedź mieszkał podobno na Chełmskiej Górze w kredowej jaskini znajdującej się pod trzema dębami.
Gdy pewnego dnia wracał z łowów, zastał przy wejściu do jaskini chram i zapalony wieczny znicz, blask go oślepił, a niedźwiedź zniknął w podziemiach. Podobno wychodzi tylko wtedy gdy ziemia chełmska znajduje się w niebezpieczeństwie!
Co ciekawe, może niektórzy z Was znają słynny serek „Bieluch”? (to nie jest lokowanie produktu:). A wiedzieliście, że nabiał z Bielucha produkowany jest w Chełmie?:) Teraz dla każdego chyba jest jasne skąd wzięła się ta nazwa!
@duch_bieluch @lubelskie_travel @miasto_chelm @instachelm @podziemiakredowe
Przygotowując się do odwiedzin miasta Chełm przeczytaliśmy „Opowieści z Niedźwiedziego Grodu” Longina Jana Okonia. Jest to zbiór opowiadań, podań, baśni i opowieści z okolic Chełma Lubelskiego a sam tytuł nawiązuje do herbu miasta.
Autor daje interesujący przegląd wątków i motywów fantastyczno-historycznych, poczynając od czasów zamierzchłych, a na roku 1944 kończąc. Jest bardzo ciekawa pozycja, którą polecamy dla każdego kto wybiera się do tego miasta, choćby z okazji odwiedzin podziemi kredowych
"Turyści nie wiedzą gdzie byli, podróżnicy nie wiedzą gdzie będą."
Paul Theroux